İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1– (1) Bu Yönetmeliğin amacı; İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulacak işyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin kuruluşu ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin belgelendirilmeleri, yetki belgelerinin iptali, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 6, 8, ve 30 uncu, b) 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 12 nci, maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen: a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını, b) Çalışan temsilcisi: İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı, c) Genel Müdürlük: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünü, ç) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi (İSGB): İşyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan birimi, d) Onaylı defter: İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi tarafından yapılan tespit ve tavsiyeler ile gerekli görülen diğer hususların yazıldığı defteri, e) Ortak sağlık ve güvenlik birimi (OSGB): Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi, f) Sorumlu müdür: İşyeri hekimliği veya iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip, OSGB’lerde tam süreli istihdam edilen ve bu birimlerin iş ve işlemlerinden Bakanlığa karşı sorumlu olan kişiyi, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hak ve Yükümlülükler
İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri ile ilgili yükümlülükleri
MADDE 5 – (1) İşveren, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda; işyerinde alınması gereken İş Sağlığı ve Güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışanların ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla; İSGB kurar. Bu durumda, çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresi dikkate alınır. (2) İşveren ayrıca tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma yükümlülüğü olmasa dahi; işyerinde görev yapacak olan işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeline çalışabileceği uygun ortam sağlamak zorundadır. (3) İşveren; a) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri ile ilgili görevlendirilen personelin etkin bir şekilde çalışması amacıyla gerekli kolaylığı sağlamak ve bu hususta planlama ve düzenleme yapmakla, b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılamakla, c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürütenler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla, ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirmekle, d) İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanları ve diğer sağlık personelinin görevlerini yerine getirebilmeleri için, Bakanlıkça belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yeterli çalışma süresini sağlamakla, yükümlüdür. (4) İşverenin; İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirmesi veya hizmet satın alması, işverenin sorumluluklarını etkilemez. (5) İşyerlerinde görevlendirilen işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli ile hizmet alınan kurumların İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre geçerli yetki belgesine sahip olmalarından işveren sorumludur.
İşverenin katılım sağlama ve bilgilendirme yükümlülüğü
MADDE 6 - (1) İşveren; a) İşyerinden görevlendirilecek veya işyeri dışından hizmet alınacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin görevlendirilmesi konusunda çalışan temsilcilerinin önceden görüşlerinin alınmasını sağlamakla, b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlarda görev yapan kişiler ile bunların çalışma saatleri, görev, yetki ve sorumlulukları konusunda çalışan temsilcisi ve çalışanları bilgilendirmekle, c) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları bilgilendirmekle, ç) Başka bir işyerinden kendi işyerine çalışmak üzere gelen çalışanların sağlık bilgilerine görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların ulaşabilmesini sağlamakla, d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirmekle, e) İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı gereği, yükümlü olduğu kayıt ve bildirimleri görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlarla ile işbirliği içerisinde yapmakla, yükümlüdür.
İşverenin sağlık ve güvenlik kayıtları ve onaylı deftere ilişkin yükümlülükleri
MADDE 7 - (1) İşveren, çalışanların kişisel sağlık dosyalarını ilgili mevzuatta başka bir süre öngörülmemişse işten ayrılma tarihinden itibaren 15 yıl süreyle saklamak zorundadır. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yürürlüğe giren mevzuatta bu kayıtlarının 15 yıldan fazla bir süre saklanması öngörülmüşse işveren bu kayıtları belirlenen süre kadar saklamak zorundadır. İşyerinde faaliyetin sona ermesi durumunda ilgili mevzuata göre işlem yapılacaktır. (2) Meslek hastalığı riski bulunan işyerlerinde, çalışma ortamından kaynaklanan hastalıkların Sosyal Güvenlik mevzuatına göre yükümlülük süresinin 15 yılı aşması olasılığına karşı, belirlenen risklerle ilgili evraklar gerektiği kadar süre saklanır. (3) Çalışanın işyerinden ayrılarak başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren çalışanın kişisel sağlık dosyasını talep eder, önceki işveren dosyanın bir örneğini onaylayarak gönderir. (4) İşveren görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirlerin yerine getirilip getirilmemesinden sorumludur. (5) İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi, görevlendirildikleri işyerinde yapılan çalışmalara ilişkin yapacakları tespit ve tavsiyeler ile gerekli gördükleri diğer hususları onaylı deftere yazar. Onaylı defter bir asıl ve 2 suret olacak şekilde düzenlenir. Onaylı defter işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlükleri, Genel Müdürlük veya noterce her sayfası mühürlenmek suretiyle onaylanır. (6) Onaylı defterin asıl sureti işveren tarafından muhafaza edilir. Diğer suretleri ise iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi tarafından saklanır. Teftişe yetkili iş müfettişlerinin her istediğinde işveren onaylı defteri göstermek zorundadır. Onaylı defter; iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ile işveren veya işveren vekili tarafından imzalanır. Defterin imzalanması ve düzenli tutulmasından işveren veya işveren vekili sorumludur.
Çalışanların hak ve yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Çalışanlar ve temsilcileri, işyerinde yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin amaç ve usulleri konusunda haberdar edilir ve elde edilen verilerin kullanılması ile ilgili bilgilendirilirler. (2) Çalışanlar, işyerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamının korunması ve geliştirilmesi için; a) İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, işveren veya işveren vekili veya olması halinde İş Sağlığı ve Güvenliği kurulu tarafından verilen İş Sağlığı ve Güvenliğiyle ilgili talimatlara uymakla, b) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin yerine getirmek üzere işveren tarafından görevlendirilen kişi veya hizmet alınan kurum ve kuruluşların yapacağı çalışmalarda işbirliği yapmakla, c) İş Sağlığı ve Güvenliği konularına ilişkin çalışmalara, sağlık muayenelerine, bilgilendirme ve eğitim programlarına katılmakla, ç) Makine, tesisat ve kişisel koruyucu donanımları verilen talimatlar doğrultusunda ve amacına uygun olarak kullanmakla, d) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmakla, yükümlüdürler.
Hizmetin çalışanlara ücretsiz verilmesi
MADDE 9– (1) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri ve eğitimleri çalışanlara mali yük getirmeyecek şekilde ve dinlenme süreleri dışında düzenlenir. Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi ile İş Sağlığı ve İş Güvenliği Hizmetlerinin Yürütülmesi için Sağlanacak Şartlar
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi
MADDE 10 – (1) İşyerinde tam zamanlı işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerektiği durumlarda İSGB kurulur. Bu birimde işveren tarafından istendiği durumlarda diğer sağlık personeli görevlendirilebilir. (2) İSGB tarafından, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri işyerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısına göre belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütülür. (3) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla işveren tarafından işyerlerinde kurulacak olan İş Sağlığı ve Güvenliği birimlerinde aşağıdaki şartlar sağlanır; a) İSGB, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve çalışan personel sayısına uygun büyüklükte, mümkün olduğu kadar giriş kat olmak üzere kolay ulaşılabilir yerlerde kurulur. Bu birimlerin asıl işin yürütüldüğü mekânda kurulması esastır. b) Bu birimlerde 8’er metrekareden az olmamak üzere bir iş güvenliği uzmanı odası ve bir iş yeri hekimi odası, 10’ar metrekareden az olmamak üzere en az bir muayene odası, bir ilk yardım ve acil müdahale odası ile arşiv için uygun bir yer bulunur. Diğer sağlık personelinin görevlendirildiği durumlarda ayrı bir oda tahsis edilir. Tam zamanlı görevlendirilecek her işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için aynı şartlarda ayrı birer oda tahsis edilir. c) İşyerinde ayrıca acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur. İSGB’ ler Ek-1’de belirtilen araç ve gereçler ile donatılır. (4) İş Sağlığı ve Güvenliği birimlerinin bölümleri aynı alanda bulunur ve bulunduğu yer çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde işaretlenir.
İş sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla sağlanacak şartlar
MADDE 11 - (1) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde işveren, görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacı ile aşağıdaki şartları sağlar; (2) 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren, a) İşyeri hekimi ve diğer sağlık personeline 8 metrekareden az olmamak üzere en az bir oda temin eder. Bu odada 1 adet çalışma masası, 1 adet muayene masası, tansiyon aleti, stetoskop, ilk yardım acil müdahale malzemeleri ve pansuman malzemelerinin muhafaza edilmesi amacıyla en az bir adet dolap, arşiv dolabı ile gerektiğinde paravan, sedye ve lavabo bulunmasını sağlar. Diğer sağlık personelinin tam süreli görevlendirildiği durumlarda ayrı bir oda tahsis eder. b) İş güvenliği uzmanına 1 adet çalışma masası, arşiv dolabı gerekeli diğer malzemelerin bulunduğu 8 metrekareden az olmamak üzere en az bir oda temin eder. c) İşyerinde ayrıca acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur. (3) 11 ilâ 50 arasında çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetini etkin verebilmesi için çalışma süresince kullanılmak üzere uygun bir oda tahsis eder. Bu odada bir çalışma masası ile ilk yardım acil müdahale malzemelerinin, gerekli diğer malzemelerin ve İş Sağlığı ve Güvenliği kayıtlarının muhafaza edildiği kilitli dolaplar bulunur. (4) 1 ilâ 10 arasında çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetini etkin verebilmesi için çalışma süresince çalışma masası olan uygun geçici bir bölüm veya oda tahsis eder. Bu bölümde, odada veya işyerinin uygun bir bölümünde İş Sağlığı ve Güvenliği kayıtlarının ve malzemelerinin muhafaza edildiği kilitli bir dolap bulunur. (5) Her birinde 50’den az çalışanı bulunan birden fazla işyerinde aşağıdaki durumlarda, bu madde hükümlerine uymak şartıyla, işyeri sağlık ve güvenlik hizmetleri için ortak alan kullanabilirler. Ancak birden fazla işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştığı durumlarda her biri için aynı şartlar ayrı ayrı sağlanır. Bu ortak alanda; hizmet verilen çalışan sayısına uygun olarak bu madde hükümlerine göre yer ve donanım sağlanır. a) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri ve iş hanları gibi yerlerde kurulu işyerlerinde, b) Aynı çalışma alanında bir işveren ve alt işverenlerin birlikte bulunduğu durumlarda, c) Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda, ç) Aynı işverene ait birden fazla işyerinin aynı çalışma alanında bulunması durumunda. (6) Aynı il sınırları içerisinde olmak şartı ile tek merkezden farklı adreslerde geçici olarak görevlendirilen ve her birinde çalışan sayısının 50’den az olduğu durumlarda iş sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla sağlanacak gerekli donanım ve şartların merkezde sağlanması yeterlidir. (7) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi için işveren tarafından ayrılan çalışma yerlerinin bölüm ve birimlerinin aynı alan içerisinde bulunması esastır. Bu bölüm ve birimlerin bulunduğu yerler çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde işaretlenir. (8) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde, işyerinde görevlendirilen işyeri hekimi tarafından verilen sağlık raporlarının geçerliliği konusunda, oluşturulan ve yukarıda belirtilen hususları karşılayan organizasyon İSGB olarak kabul edilir.
Ortak sağlık ve güvenlik birimi
MADDE 12 – (1) OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan; a) En az bir işyeri hekimi, b) En az bir iş güvenliği uzmanı, c) En az bir diğer sağlık personeli, istihdamı zorunludur. (2) Birinci fıkrada sayılan kişiler, birden fazla OSGB’ de görev alamaz. (3) OSGB’ler, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve çalışacak personel sayısına yetecek asgari büyüklükte olacak şekilde; en az 10 metrekarelik muayene, 15 metrekarelik ilkyardım ve acil müdahale, 10 metrekarelik iş güvenliği uzmanı odaları ile 12 metrekarelik bekleme yeri, uygun büyüklükte arşiv odası ile en az bir tuvalet ve lavabodan oluşur. Tavan yüksekliği en alçak noktada 2,4 metreden az olamaz. (4) OSGB, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini sözleşme yaptıkları işyerlerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısına göre belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütür. (5) İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin etkin yürütülmesi amacıyla, hizmet sunulan işyerine, zorunlu durumlar dışında aynı işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli hizmet verir. Zorunlu durumlarda aynı nitelikte başka bir personel görevlendirilir. (6) OSGB’lerin yetki aldıkları adresin bulunduğu il sınırları dışında hizmet verebilmesi için o ilde şube açmaları zorunludur. Ancak niteliği gereği birden fazla ilde yürütülmesi gereken yol ve nakil hattı inşası veya bakımı gibi işlerde hizmet alınan OSGB’nin işin yapıldığı illerden herhangi birisinde yetkilendirilmiş olması yeterlidir. (7) OSGB’ler yetki aldıkları il sınırı içerisinde şube açmak istediklerinde birinci fıkra haricinde diğer şartları sağlarlar. (8) OSGB’lerin, işyerlerine hizmet verdikleri sürece yetki aldıkları adreste açık ve faaliyette bulunması esastır. Günlük çalışma süresi içinde OSGB’lerde verilen hizmet ve faaliyetler konusunda yetkili bir kişi görevlendirilir. (9) OSGB, İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen niteliklere uygun şekilde oluşturulur ve Ek-1’de belirtilen araç ve gereçlerle donatılır. OSGB’ler iş merkezi, iş hanı ve alışveriş merkezleri gibi binalarda kuruluyor ise binaların, İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmeliğin acil çıkış hükümlerine uygunluğu yeterli kabul edilir. (10) OSGB’ler mesken olarak kayıtlı çok katlı binalarda ve bodrum katlarda kurulamaz. OSGB‘lerin zemin katta veya müstakil binalarda kurulması esastır. (11) OSGB’lerin adres değiştirmeleri halinde 30 gün içinde yetki belgelerinin yenilenmesi talebiyle Bakanlığa başvurur. Bu başvurular ilk başvuru işlemlerine tabidir. (12) OSGB’ler şirket unvanının değişikliği durumunda 30 gün içinde yetki belgelerinin yenilenmesi talebiyle Bakanlığa başvurur ve belge yeni unvana göre yeniden düzenlenir. (13) Şirket ortaklarında değişiklik olduğunda, durum Bakanlığa 30 gün içerisinde bildirilir. Yeni şirket ortaklarının uygun olmaması halinde Bakanlık durumun düzeltilmesi amacıyla şirkete 30 gün süre verir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminin Çalışma Usul ve Esasları
İSGB ve OSGB’lerin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 13– (1) İSGB ve OSGB’ler, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkıda bulunulması amacıyla; a) İşyerinde sağlık ve güvenlik risklerine karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsayacak şekilde, çalışma ortamı gözetimi konusunda işverene rehberlik yapılmasından ve öneriler hazırlayarak onayına sunulmasından, b) Çalışanların sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile yapılacak sağlık gözetiminin uygulanmasından, c) Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimleri ve bilgilendirilmeleri konusunda planlama yapılarak işverenin onayına sunulmasından, ç) İşyerinde kaza, yangın, doğal afet ve bunun gibi acil müdahale gerektiren durumların belirlenmesi, acil durum planının hazırlanması, ilkyardım ve acil müdahale bakımından yapılması gereken uygulamaların organizasyonu ile ilgili diğer birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılmasından, d) Yıllık çalışma planını, yıllık değerlendirme raporu, çalışma ortamının gözetimi, çalışanların sağlık gözetimi, iş kazası ve melek hastalığı ve İş Sağlığı ve Güvenliğine ilişkin bütün bilgilerin ve yapılan çalışma sonuçlarının birer örneklerinin kayıt altına alınmasından, e) Çalışanların yaptıkları işler, işyerinde yapılan risk değerlendirme sonuçları ve maruziyet bilgileri ile işe giriş muayeneleri, periyodik sağlık muayene sonuçları, iş kazaları ile meslek hastalıkları kayıtlarının, işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında gizlilik ilkesine uyularak saklanmasından, f) OSGB’ler, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik ile İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik kapsamında hizmet verdikleri alanlarda belirtilen görevlerin yerine getirilip getirilmediğinin izlenmesinden, sorumludurlar. (2) İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği hizmeti sunmak üzere OSGB’lerce görevlendirilen işyeri hekimi ve/veya iş güvenliği uzmanı tarafından muhafaza edilmesi gereken onaylı defterin suretlerinin aslına uygun birer kopyası, OSGB arşivinde tutulur ve istenmesi halinde denetime yetkili memurlara gösterilir. (3) Kendilerinden talep edilmese dahi, sözleşme süresi sonunda sözleşme yapılan işyerine ait bütün kayıt ve dosyalar onaylı birer sureti OSGB de gizlilik ilkesine uyularak saklanmak şartıyla OSGB’lerce işverene teslim edilir. (4) İSGB ve OSGB’ler bu hizmetlerin sağlanması sırasında işin normal akışını aksatmamaya özen gösterirler. (5) OSGB’ler, İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin tamamını veya bir kısmını başka bir kişi veya kuruma devredemezler. (6) OSGB’ler, istihdam ettikleri işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, diğer sağlık personeli ile yapmış oldukları sözleşmenin bir nüshasını beş iş günü içerisinde Bakanlığa bildirir.
Görevlendirme belgesi ve sözleşme
MADDE 14 – (1) İşyerinde çalışanlar arasından işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi durumunda bu kişilerle işveren arasında; OSGB’lerden hizmet alınması durumunda OSGB ile işveren arasında sözleşme imzalanır. Sözleşmede işyerinde görevlendirilecek kişilerin isim, unvan ve imzaları bulunur. (2)4857 sayılı İş Kanunu’ndaki çalışma süreleri saklı kalmak kaydı ile işyerine hizmetin verilmesi için gereken zorunlu süre bölünerek birden fazla kişi görevlendirilemez. (3)İşverenle sözleşme imzalayan OSGB; sözleşme yaptığı işyerinde çalıştıracağı işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli ile sözleşme imzalar. Söz konusu işyerinde görevlendirilen kişilerde zorunlu bir nedenle veya nedenlerle değişiklik yapılacağı durumlarda, yeni kişilerle de durumu ve değişikliğin nedeni ile çalışma süresini belirten yeni sözleşme yapılır ve durum işverene ve Bakanlığa bildirilir. (4) Sözleşme ve görevlendirme belgeleri üç nüsha olarak Yönetmelikteki eklerine uygun olarak düzenlenir. a) OSGB ile işveren arasında Ek-3’e uygun sözleşme yapılır. Nüshalardan biri işverende, biri OSGB’de kalır, diğer nüsha beş iş günü içinde işverence ve OSGB’ lerce Bakanlığa gönderilir. OSGB, sözleşme yaptığı işyerine hizmet verecek işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli ile ayrıca iş sözleşmesi düzenleyerek ilgililerin dosyasında saklanır. b) İşyerinde çalışanlar arasından görevlendirme yapıldığında işyeri hekimi ile Ek-4a, iş güvenliği uzmanı ile Ek-4b, diğer sağlık personeli ile Ek-4c’ye uygun olarak düzenlenen görevlendirme yazısı işveren tarafından beş iş günü içinde Bakanlığa gönderilir. c) Kamuda görevlendirme yapılması durumunda görevlendirme yapılan kurum tarafından işyeri hekimi ile Ek-5a, iş güvenliği uzmanı ile Ek-5b, diğer sağlık personeli ile Ek-5c’ye uygun olarak düzenlenen görevlendirme yazılarının bir nüshası Bakanlığa gönderilir. ç) İşverenin işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanlığı veya diğer sağlık personeli görevini kendisinin üstlendiği durumlarda Ek-6’ya uygun olarak düzenlenen belge, beş iş günü içerisinde işveren tarafından Bakanlığa gönderilir. d) Gerekli şartları taşıması halinde elektronik ortamda gönderilen sözleşme veya görevlendirmeler üç iş günü içinde, diğerleri en geç on beş iş günü içinde Bakanlıkça onaylanır. (5) Sözleşme veya görevlendirilmeleri onaylanmayan işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanları ve diğer sağlık personeli 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında tanımlanan görevlerine başlatılamaz ve yetkilerini kullanamazlar. (6) İşyerinin çalışanı olan iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeline, İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili çalışmaları yaptığı süre içinde başka görev verilemez. (7) Bu maddede belirtilen sözleşmelerin feshi halinde, durum hizmet alan işveren ve OSGB tarafından beş işgünü içinde elektronik veya yazılı olarak Bakanlığa bildirilir. (8) İSGB ve OSGB’lerde görevlendirme zorunluluğu bulunanların görevlerinden ayrılması durumunda yerine otuz gün içerisinde aranan niteliklere sahip personel görevlendirilmesi ve Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur. (9) Sözleşme ve görevlendirmelerin elektronik ortamda yapılması esastır.
İşbirliği ve koordinasyon
MADDE 15 – (1) İSGB ve OSGB personeli, görevlerinin yürütümünde ve İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatında öngörülen tedbirlerin uygulanmasında, kendi aralarında işbirliği ve koordinasyon içinde çalışır. (2) İSGB ve OSGB’ler işverenle, işyerinde çalışanlarla, çalışan temsilcisiyle, bulunması halinde İş Sağlığı ve Güvenliği kuruluyla işbirliği içinde çalışır. (3) İşletme içinden veya dışından İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinde görevlendirilenler arasında koordinasyon işveren tarafından sağlanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin başvuruları ve yetkilendirilmesi
Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin başvuru işlemleri
MADDE 16 – (1) Kurulacak OSGB’ler, Bakanlığa dilekçe ve aşağıda belirtilen ekleri ile başvururlar: a) Ticari şirketler için tescil edildiğini gösteren Ticaret Sicil Gazetesi ve şirketin imza sirküleri, b) Tam süreli iş sözleşmeleriyle istihdam edilen kişilerin iş sözleşmeleri ile bu kişilere ait işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı, diğer sağlık personeli belgeleri, bu kişiler OSGB sahibi veya ortağı ise tam süreli çalışacaklarına dair taahhütname, c) OSGB’nin sorumlu müdürünün kabul şerhli görevlendirme yazısı, bu kişi şirket sahibi veya ortağı ise sorumlu müdürlük taahhütnamesi, ç) Faaliyet gösterilecek yere ait yapı kullanma izin belgesi d) Faaliyet gösterilecek yere ait olan ve yetkili makamlarca verilen numarataj veya adres tespit belgesi, e) Faaliyet gösterilecek yere ait kira sözleşmesi veya tapu senedi veya intifa hakkı belgesi, f) Faaliyet gösterilecek yere ait bütün bölümlerin ve kullanım amacının belirtildiği, yetkili teknik eleman tarafından onaylanmış olan 1/50 ölçekli plan, g) İlgili mevzuata göre binada yangına karşı alınan tedbirleri gösteren ortak sağlık güvenlik birimi açılmasında sakınca olmadığına dair yetkili merciler tarafından verilen belge. (2) Kamu kurum ve kuruluşları için, yalnızca birinci fıkranın (b), (c), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen belgeler istenir. (3) Organize sanayi bölgelerince kurulacak OSGB’ler için, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili biriminden alınmış organize sanayi bölgesi kuruluş kararı, yönetim kurulunca alınmış ilgili adreste OSGB kurma kararı ile birinci fıkranın (b), (c),(ç) (e) ve (f), (g) bentlerinde belirtilen belgeler istenir. (4) Bu madde uyarınca istenen belgelerin aslı ile birlikte bir örneğinin getirilmesi halinde Bakanlıkça tasdiki yapılır. Posta veya kargo yoluyla yapılan başvurularda istenilen belgelerin noter onaylı sureti gerekir.
Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetkilendirilmesi
MADDE 17 – (1) OSGB tarafından hazırlanan başvuru dosyası Bakanlıkça incelenir, varsa eksikliler; 15 iş günü içerisinde bildirilir. Bildirilen eksiklikler 30 gün içerisinde tamamlanarak Bakanlığa bildirilir. Dosya üzerinde incelemesi tamamlanan başvurular için yerinde inceleme yapılır. Yerinde inceleme işlemlerinde yetki talep edilen yere ait tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için 45 günden fazla olmamak üzere en fazla bir defa süre verilir. Dosya inceleme ve yerinde inceleme sonucu tespit edilen eksikliklerin verilen süre içerisinde giderilmemesi halinde dosya iade edilir ve bir yıl içinde tekrar başvuru yapılamaz. (2) Yapılan incelemelerde, OSGB’nin bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıması halinde, başvuru dosyasında bildirilen tam süreli çalışanlara ait işe giriş bildirgesini Bakanlığa göndermesini müteakiben OSGB’ye dosyasında belirtilen adres ve unvana münhasıran, en geç on iş günü içerisinde Bakanlıkça Ek-2’deki örneğine uygun yetki belgesi düzenlenir. Başka bir adreste şube açılması istendiği takdirde, aynı usul ve esaslar dâhilinde işlem yapılır. (3) Yetki belgelerinin, OSGB tarafından beş yılda bir vize ettirilmesi zorunludur. Vize başvuru işlemleri ilk başvuruda istenen belgelerle yapılır, inceleme dosya üzerinden tamamlanır ve Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde yerinde inceleme yapılır. (4) OSGB’ler yetki belgesi almadan veya süresi içerisinde vize işlemini yaptırmadan bu Yönetmelik kapsamında belirtilen faaliyetleri yapamazlar. (5) OSGB’ler, aşağıda belirtilen hususlara uymak zorundadırlar: a) İsim ve unvanlar kısaltma içermeyecek şekilde ve Türkçe olarak tescil ettirilir. İsim ve unvanların uygunluğunun belirlenmesinde Türk Dil Kurumunca yayınlanan Büyük Türkçe Sözlük esas alınır. Kurumun unvanında birden fazla kelime bulunması durumunda, bu kelimelerin anlamlı bir bütünlük oluşturması şartı aranır. b)Tabela, basılı evrak, broşür, afiş, internet ve diğer medya ortamlarında herhangi bir amaçla kullanılan her türlü yazılı ve görsel dokümanda sadece yetki belgesinde belirtilen isim ve unvanlar yazılır. İsim ve unvan olarak daha önceden yetkilendirilmiş OSGB’lerin unvanları kullanılamaz. OSGB’lerce Ek-8’de örneği yer alan ve kurum unvanına göre hazırlanan tabela asılır. Aynı binada, aynı işverene ait Bakanlıkça yetkilendirilen birden fazla kurum bulunması durumunda, kullanılacak tabela için Bakanlık onayının alınması şartıyla; tüm unvanları gösteren tek bir tabela kullanılabilir. Bakanlık logosu veya unvanı bu tabela haricinde kullanılamaz. c) Özel kuruluşlar tarafından, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan isimler ticari isim olarak kullanılamaz.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Sorumlu müdür
MADDE 18 – (1) OSGB’lerin iş ve işlemlerinden Bakanlığa karşı sorumlu olmak üzere bir kişi sorumlu müdür olarak istihdam edilir veya görevlendirilir. (2) OSGB’de sorumlu müdür olarak görevlendirilen kişinin değişmesi veya ilgili kişinin görevinden ayrılması durumunda 15 iş günü içerisinde yeni sorumlu müdür ataması yapılarak Bakanlığa bildirilir.
Sorumlu müdürün görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 19 – (1) OSGB’de sorumlu müdür olarak atanan kişi; a) OSGB’nin bünyesinde görevlendirilen personelin görev organizasyonun takibinden, b) OSGB kayıtların tutulması, düzenli arşivlenmesinden, c) Bakanlık tarafından istenen belgelerin hazırlanmasından, ç) OSGB’lerin başvuru, yetkilendirme, vize ve yenileme işlemlerinin takibinden, sorumludur. (2) OSGB’lerde görevli işyeri hekimleri veya iş güvenliği uzmanları aynı zamanda sorumlu müdürlük görevini de yürütebilir.
OSGB’lerin faaliyet alanları
MADDE 20 - (1) Yetki alan OSGB’ler, yetki aldıkları adreste Bakanlıkça yetkilendirilmedikleri konularda hizmet veremez ve faaliyette bulunamazlar. OSGB faaliyetleri için yetki alınan adreste bulunan bölüm ve birimlerde farklı bir faaliyette bulunamazlar. Ancak, ilgili kurum ve kuruluşların izinlerini almak ve Bakanlığa bildirmek suretiyle, OSGB’ler hizmet verdikleri işyerlerindeki çalışanların sağlık muayeneleri ve iş yerlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili ölçümleri için gerekli donanımı OSGB’nin faaliyet gösterdiği adreste bulundurabilir ve personeli bünyesinde çalıştırabilirler. Bu amaçla kullanılacak yerler bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde geçen oda ve birimler içerisinde olamaz ve görevlendirilecek personeller bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde geçen OSGB personeli içerisinden görevlendirilemez. (2) OSGB tarafından başvuru dosyasında beyan edilen yerleşim planı, bina ve donanımda Bakanlık onayı alınmadan hiçbir şekilde değişiklik yapılamaz.
OSGB için belge yenileme ve vize işlemleri
MADDE 21 – (1) Yetkilendirilen OSGB’ler beş yılın tamamlanmasına en fazla altmış, en az kırk beş gün kala vize işlemleri için Madde 16’da belirtilen belgeleri hazırlayarak Genel Müdürlüğe müracaat eder. Vize süresinin bitiminden önce Genel Müdürlükçe vize işlemleri sonuçlandırılır. Yukarıda belirtilen süreler içinde müracaat etmeyen ve vize süresi sona erdikten sonra vize işlemlerini tamamlamamış olanların yetki belgeleri iptal edilerek durum on gün içinde yazı ile bildirilir. (2) OSGB’nin bulunmadığı illerde, yapılan müracaatlar başvuru sırasına göre incelenir ve yetki almaya hak kazanan ilk OSGB’den belgelendirme ücreti talep edilmeksizin işlemler tamamlanır. (3) OSGB’ler herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları veya belgelerinin Bakanlıkça iptal edilmesi halinde otuz gün içinde yetki belgelerinin asıllarını Genel Müdürlüğe iade ederler.
İhtarlar
MADDE 22 – (1) OSGB’ler için yetki belgesinin doğrudan iptalini gerektiren durumların dışındaki ihlallerde, Ek-7’ de belirtilen şekilde ihtar puanları uygulanır. (2) Bir takvim yılı içinde hafif ihlallerin ihtar puanlarının toplamının 30’a, orta ihlallerin ihtar puanlarının toplamının 60’a ulaşması durumunda OSGB’nin o yıl içinde işleyecekleri diğer hafif ve orta ihlaller bir üst derecenin puanı esas alınarak uygulanır. (3) İhtar gerektiren bir ihlali yalnızca bir kez işlemiş olan kurumların, o ihlale ilişkin ihtar puanları üç yılsonunda, beş yıllık sürenin sonunda vize işlemini tamamlayan kurumların ise ihtar puanının verilmesinin üzerinden en az bir yıl geçmiş olan tüm ihtar puanları silinir.
Yetkilerin askıya alınması ve iptali
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen OSGB’lerin yetki belgelerinin geçerliliği; a) İhtarlar puanlarının toplamının 200’e ulaşması, b) Denetim veya kontrollerde tespit edilen noksanlıkların giderilmesi için verilen en fazla otuz günlük süre sonunda noksanlıkların devam etmesi, hallerinden birinin gerçekleşmesi durumunda altı ay süreyle askıya alınır. (2) Yetki belgesi askıya alınan OSGB’ler, askıya alınma süresince bu Yönetmelik kapsamındaki yetkilerini kullanamazlar. (3) Bu Yönetmelik uyarınca OSGB’lere verilen yetki belgesinin geçerliliği; a) Bakanlıkça belirlenen esaslara aykırı şekilde şube açmaları, yetki aldığı adres veya il sınırları dışında hizmet vermeleri, b) Sunmakla yükümlü oldukları hizmetlerin tamamını veya bir kısmını devretmeleri, c ) Şirket ortaklarında yapılan değişikliğin zamanında bildirilmemesi veya uygunsuzluğun bildirilmesine rağmen durumun otuz gün içerisinde düzeltilmemesi ve gerekli bildirimlerin zamanında yapılmaması hallerinden birinin varlığı halinde bütün şubeleriyle beraber iptal edilir. (4) Bu Yönetmelik uyarınca OSGB’nin ilgili birimine verilen yetki belgesinin geçerliliği aşağıdaki hallerden birinin varlığı halinde doğrudan iptal edilir: a) Askıya alınma işlemini gerektiren durumların aynı vize dönemi içinde tekrarı, b) Yetki belgesinin amacı dışında kullanıldığının tespiti, c) Belgesinin geçerliliğinin askıda olduğu süre içinde sözleşme yaptığının veya hizmet verdiğinin tespiti, ç) Bu Yönetmelik gereği düzenlenen evrak veya belgelerin gerçeğe aykırılığının tespiti. (5) Yetki belgesi iptal edilen OSGB ve şubelerinin kurucu veya ortakları başka bir ticari işletme bünyesinde olsa dahi üç yıl içinde tekrar yetki belgesi başvurusunda bulunamaz ve yetki alan işletmeye sonradan ortak olamaz. (6) Belgesinin geçerliliği askıya alınanlar veya iptal edilenlere Genel Müdürlükçe yazılı bildirim yapılır ve internet sayfasında ilan edilir. (7) Yetki belgesinin iptali veya geçerliliğinin askıya alınması durumunda önceden yapılan hizmet ve iş sözleşmelerinden doğan hukuki sonuçlardan OSGB’ler sorumludur. OSGB’ler taahhüt ettikleri hizmetleri herhangi bir ek ücret talep etmeden hizmetin verilmesini temin etmek zorundadır.
Mevcut OSGB’ler ve TSM’ler
Geçici Madde 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımından önce Bakanlıkça yetkilendirilen OSGB’lerin yetki belgeleri geçerlidir (2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce Bakanlıkça yetkilendirilen TSM’ler 1 yıl içerisinde bu Yönetmeliğin 12 ve 16 ncı maddelerinde ifade edilen şartları yerine getirmeleri halinde mevcut belgeleri OSGB belgesi ile ücretsiz olarak değiştirilir.
Yürürlük
MADDE 25– (1) Bu Yönetmelik 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 38 inci maddesinde belirtilen süreler esas alınarak yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.